به یاد مرتضی آوینی

ضد یادداشت مسعود فراستی درباره ی سید مرتضی آوینی در روزنامه ی اعتماد (روز یکشنبه، ۲۴ فروردین ماه)

مصادره نشدنی

مرتضی متفکر و نظریه پرداز فرهنگی هنری بعد از انقلاب بود که با فرهنگ و هنر دولتی سر سازگاری نداشت و با فرهنگ و هنر روشنفکرزده و ضدمردمی نیز و عوام زدگی فرهنگی هم.

مرتضی روشنفکر محقق شده و به فردیت رسیده قبل از انقلابی است که با انقلاب و به خصوص با جنگ و دفاع از مرزهای روشنفکری عبور کرد و با انتخابِ رسیدن، [و] اراده و عمل، به جمعیت پیوست.

مرتضی نه متجدد بود نه متحجر. نه مرعوب رادیکالیسم و دگماتیسم انقلابی نما بود، نه روشنفکری دینی نسبی گرا. نه بی اصول بود و تسلیم طلب، نه اصولگرا و نه اصلاح طلب.

مرتضی اهل دیالوگ بود نه مونولوگ و نه ترور شخصیت. مرتضی عقل گرا بود و به شدت اهل احساس. مرتضی بزرگ بود و خاص اما عادی و اهل مردمِ اصیل و اهل زحمت و اهل کار و اهل زندگی؛ و اهل مرگ.

اینها را نمی شود مصادره کرد، نامش را شاید.

پاسخ: جدول ارزش گذاری

در پی انتشار جدول ارزش گذاری فیلم های سال اخیر ایران و جهان، تعدادی از دوستان تمایل داشتند که نظر استاد را درباره ی چند فیلم دیگر نیز بدانند. بنده درباره ی این فیلم ها از استاد سؤال کردم و پاسخ ایشان به شرح زیر است:

1. Fight Club:                                                      صفر
2. Se7en:                                                             صفر
3. Social Network:                                              صفر
4. Inception:                                                       صفر
5. Dark Knight:                                                   ۰/۵
6. Eternal Sunshine of the Spotless Mind:         ۰/۵
7. Forrest Gump:                                                 صفر
8. The Strange Case of Benjamin Button:          صفر
9. Shawshank Redemption:                                صفر
10. Wadjda:                                                         صفر

اطلاعیه: نشست با موضوع شهید آوینی

دانشگاه امیرکبیر تهران امروز، دوشنبه ۲۵ فروردین ماه، برگزار می کند:

۱) نمایش مستند "مرتضی و ما" به کار گردانی کیومرث پور احمد از ساعت ۱۴:۳۰ الی ۱۶:۳۰

۲) نشست و گفتگو پیرامون شخصیت شهید سید مرتضی آوینی با حضور مسعود فراستی و حسین معززی نیا از ساعت ۱۶:۳۰ الی ۱۸:۳۰

مسعود فراستی در برنامه ی دریچه

«استاد مسعود فراستی» مهمان دومین شماره مجله تصویری «دریچه» شده و در این گفت وگو، دیدگاه هایش را درباره جشنواره فیلم فجر و وضعیت سینمای ایران مطرح کرده است.

لینک مشاهده ی آنلاین مصاحبه:

http://simafekr.tv/0fa466idattach.htm

درباره ی نوشتن*

اشاره: ماه نامه ی ۲۴در پنجاهمین شماره ی خود یادداشت هایی را با عنوان کلی "عادت های نویسندگی در منتقدان" به قلم چند تن از منتقدان منتشر کرده است. آنچه در زیر می خوانید، یادداشت استاد فراستی در این باره است.

کلنجار

همچنان- و احتمالاً تا ابد- کاغذ و قلم (خودکار یا روان نویس) را ترجیح می دهم. انگار کلمات را با دست خط و روی کاغذ بیشتر حس می کنم. قلم همیشگی خودم و کاغذ کاهی ترجیحاً. هرگز با کامپیوتر ننوشته ام. قطعاً شب و موسیقی، سیگار و چای برای نوشتن بهترین اند. بدون سیگار یادم نمی آید. موسیقی- به خصوص بعضی کلاسیک ها- خیلی یاری دهنده اند. همین جا بگویم موسیقی را بیشتر از سینما دوست دارم. شده بسیاری روز ها فیلمی ندیده و چیزی نخوانده باشم، اما تقریباً نشده روزی موسیقی نشنیده باشم.

قبل از نوشتن، کلنجار گاهی زیادی با سوژه دارم؛ نه روی کاغذ، که در سرم. آنجا مطلب در می آید؛ شکل می گیرد و پخته می شود. و بعد سریع می آید روی کاغذ. اما قبل از تحریر حتماً باید عنوان مطلب بیاید. تا عنوان در نیاید نمی نویسم. بعد از تمام شدن، نوبت ویرایش است و خط زدن و ابرو باز کردن و ور رفتن با کلمات و با نقطه ها، ویرگول ها و پاراگراف ها. گاهی قبل از نوشتن یادداشت بر می دارم و روی کاغذ نکته های مطلب را می نویسم یا جملات بی ربط به هم را. و بعد شکلشان می دهم و پاراگراف بندی می کنم. گاهی خواندن برخی نوشته ها و گفته ها دست گرمی خوبی است برای نوشتن. و گاهی زیاد خواندن مطالب پراکنده و ظاهراً بی ربط. حتی یادداشت برداشتن از آنها و بعد فراموش کردنشان و رفتن سر مطلب.

بسیاری از نقد هایم را یک شبه نوشته ام. حتی نقد های بلندی مثل هامون و آتش سبز. تو سالن سینما، تو تاریکی، چندین صفحه یادداشت برداشتم. فیلم را همان یک بار دیدم. رسیدم خانه، چند ساعتی حین کارهای مختلف به فیلم فکر کردم. نصفه شب شروع کردم. تا صبح که تمام شد. تو دفتر مجله پاک نویسش کردم و آماده ی چاپ. دیگر خیلی وقت است در سینما یادداشت بر نمی دارم.

نوشته که تمام شد، بعد از مدت کوتاهی از آن فاصله می گیرم و دیگر مخاطب آن می شوم و می توانم نقدش کنم.

نوشته، اول برای خودم است؛ خلاص شدن و به تعادل رسیدنم. و بعد اولین مخاطبم و پس از آن بقیه.

اگر مجبور نباشم- که اغلب هستم- فقط درباره ی فیلم ها یا چیزهایی که بسیار دوست دارم یا بسیار بدم می آید می نویسم. باید چیزی یا فیلمی خیلی مسأله ام شود تا بنویسم.

تأخیر انداختن نوشته را دوست دارم و کلنجار رفتن زیاد با مسأله را. کلنجاری که گاهی در خواب هم ول کنم نیست. مهم ترین نکته ی نوشته ی هیچکاکم در خواب آمد و بعد پریدم و نوشتم.

بسیاری مواقع وقتی سردبیر بودم، اولین چرک نویس را می دادم تایپ (به خصوص در سروش). فرصت پاک نویس نبود و حتی فرصت خواندن برای اولین مخاطبم.

هیچ فیلم ایرانی ای را برای نوشتن دو بار ندیده ام. فرنگی چرا.

گاهی یک نوشته خیلی طول می کشد- ماه ها- و چندین بار به هم می ریزد تا نهایی شود مثل "نقد، منتقد، عامل اخلال".

تو نوشتن خودم را سانسور نمی کنم و رودربایستی ندارم، گاهی شاید کمی ملاحظه. به جز یک نقد از هیچ کدام از نوشته هایم پشیمان نیستم.

نوشتن برایم مسأله است؛ تغییر است نه تفسیر. نقد برایم سوژه است نه ابژه.

همچنان و احتمالاً همیشه از نوشتن حال می کنم؛ گاهی به شدت. هیچ وقت عادی نمی شود. اگر مدت طولانی ننویسم بد خلق می شوم. فکر می کنم نوشتن بهترین کار عالم است و موسیقی شنیدن و سیگار.

---

* پینوشتِ مدیر وبلاگ:

جهت احترام به حقوق نویسندگان و رعایت قانون کپی رایت باید عرض کنم که عنوان این پست (درباره ی نوشتن) نام کتابی است غیر داستانی از رمان نویس معاصر آمریکایی استیون کینگ.

جدول ارزش گذاری فیلمهای سال گذشته ی ایران و جهان

نطرات استاد مسعود فراستی درباره ی فیلمهای سال (های) اخیر، به نقل از پنجاهمین شماره ی ماه نامه ی ۲۴، به شرح زیر است:

فیلمهای خارجی

تعداد ستاره/ ارزیابی	نام کارگردان	نام فیلم
۰/۵	Steve Mc Queen	12Years a Slave
بی ارزش	J. C. Chandor	All Is Lost
بی ارزش	David O. Russell	American Hustle
بی ارزش	Richard Linklater	Before Midnight
بی ارزش	Woody Allen	Blue Jasmine
بی ارزش	Paul Greengrass	Captain Phillips
بی ارزش	Jean-Marc Vallee	Dallas Buyers Club
بی ارزش	Pierre Coffin, Chris Renaud	Despicable Me 2 (Animation)
بی ارزش	Neill Blomkamp	Elysium
بی ارزش	Noah Baumbach	Frances Ha
۱	Chris Buck, Jennifer Lee	Frozen (Animation)
۰/۵	Alfonso Cuarón	Gravity
بی ارزش	Spike Jonze	Her
بی ارزش	Ethan Coen, Joel Coen	Inside Llewyn Davis
دیده نشده	Dan Scanion	Monsters University
بی ارزش	Jeff Nichols	Mud
بی ارزش	Alexander Payne	Nebraska
۱/۵	Louis Leterrier	Now You See Me
بی ارزش	Denis Villeneuve	Prisoners
۱	Run Howard	Rush
بی ارزش	Chan-wook Park	Stoker
دیده نشده	Sofia Coppola	The Bling Ring
بی ارزش	Lee Daniels	The Butler
بی ارزش	Kar Wai Wong	The Grandmaster
بی ارزش	Paolo Sorrentino	The Great Beauty
بی ارزش	Baz Luhrmann	The great Gatsby
بی ارزش	Francis Lawrence	The Hunger Games: Catching Fire
بی ارزش	Gore Verbinski	The Lone Ranger
بی ارزش	Martin Scorsese	The Wolf of Wall Street
بی ارزش	Evan Goldberg, Seth Rogen	This Is the End
۱	Danny Boyle	Trance
دیده نشده	Marc Forster	World War Z

 

در دیدار های شخصی که با استاد داشته ام، ایشان از فیلمهای زیر نیز تمجید کرده اند:

Homefront - Director: Gary Fleder/ Writer: Sylvester Stallone

Last Vegas - Director: Jon Turteltaub / Writer: Dan Fogelman

و همچنین از انیمیشن زیر:

The Croods - Directors & Writers: Kirk De Micco, Chris Sanders

فیلمهای ایرانی

نام فیلم	نام کارگردان	تعداد ستاره/ ارزیابی
استرداد	علی غفاری	بی ارزش
آسمان زرد کم عمق	بهرام توکلی	۰/۵
برف روی کاج ها	پیمان معادی	بی ارزش
برلین منفی 7	رامتین لوافی	بی ارزش
بشارت به یک شهروند هزاره ی سوم	محمدهادی کریمی	بی ارزش
به خاطر پونه	هاتف علیمردانی	بی ارزش
بی تابی بیتا	مهرداد فرید	بی ارزش
پل چوبی	مهدی کرم پور	بی ارزش
ترنج	مجتبی راعی	بی ارزش
تلفن همراه رئیس جمهور	علی عطشانی	بی ارزش
تنهای تنهای تنها	احسان عبدی پور	بی ارزش
تهران 1500	بهرام عظیمی	بی ارزش
جیب بر خیابان جنوبی	سیاوش اسعدی	بی ارزش
چه خوبه که برگشتی	داریوش مهرجویی	بی ارزش
حوض نقاشی	مازیار میری	بی ارزش
خسته نباشید!	محسن قرایی، افشین هاشمی	بی ارزش
خود زنی	احمد کاوری	بی ارزش
دربند	پرویز شهبازی	بی ارزش
دو ساعت بعد مهرآباد	علیرضا فرید	بی ارزش
دهلیز	بهروز شعیبی	۱/۵
رسوایی	مسعود ده نمکی	بی ارزش
روز روشن	حسین شهابی	۰/۵
سر به مهر	هادی مقدم دوست	بی ارزش
فرزند چهارم	وحید موسائیان	بی ارزش
قاعده تصادف	بهنام بهزادی	بی ارزش
کلاس هنرپیشگی	علیرضا داود نژاد	بی ارزش
گذشته	اصغر فرهادی	بی ارزش
گناهکاران	فرامرز قریبیان	بی ارزش
گهواره ای برای مادر	پناه بر خدا رضایی	بی ارزش
ملکه	محمدعلی باشه آهنگر	بی ارزش
هیچ کجا هیچ کس	ابراهیم شیبانی	بی ارزش
هیس! دختر ها فریاد نمی زنند	پوران درخشنده	بی ارزش